2024 yılının son günlerine yaklaşılırken, 20 Ocak’ta misyonu devralacak yeni ABD’de idaresinin uygulayacağı ticaret siyasetleri piyasaların ana gündem unsurlarından biri olmayı sürdürüyor.
Bunun yanı sıra, ABD Merkez Bankasının (Fed) geçen hafta gevşeme sürecinin uzayabileceğine yönelik sinyalleri sonrası gözler yeni yılda ABD iktisadının makroekonomik görünümüne çevrildi.
Büyük iktisatların hedeflenen enflasyon oranlarına ulaşmada zahmet çekmesi, gelecek yıl merkez bankalarının izleyeceği patika hakkındaki soru işaretlerinin varlığını müdafaasına neden oluyor.
Öte yandan, geçen hafta ABD’de bankacılık ve iş dünyası temsilcileri, yıllık gerilim testleriyle ilgili Fed’i dava etti. Davacılar ortasında Banka Siyaset Enstitüsü, Ohio Ticaret Odası, Ohio Bankacılar Birliği, Amerikan Bankacılar Birliği ve ABD Ticaret Odası yer aldı.
Ohio Bölge Mahkemesi’nde açılan davanın dilekçesinde, davacıların gerilim testlerine yahut sermaye gerekliliklerine karşı olmadığı, tersine bu uygulamaların Amerikan finans sisteminin güvenliği ve istikrarı için değerli olduğu aktarıldı.
Dilekçede, bu kritik hususta, federal düzenlemelerin, Kongrenin öngördüğü adil, şeffaf ve mantık kurallarına uygun halde hazırlanması gerektiği savunularak, mevcut gerilim testi sürecinin bu gereklilikleri karşılamakta yetersiz kaldığı kaydedildi.
Fed, bankaları her yıl tabi tuttuğu gerilim testi ile değişen varsayımsal resesyon senaryosu altında büyük bankaların kayıplarını, gelirlerini ve sermaye düzeylerini varsayım ederek, onların dayanıklılığını pahalandırıyor.
Geçen hafta ABD’de açıklanan bilgilere nazaran Conference Board Tüketici İnanç Endeksi, aralıkta aylık 8,1 puan azalışla 104,7’ye düşerek piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti.
ABD’de sağlam mal siparişleri de kasımda yüzde 1,1 ile beklenenden fazla azaldı.
ilk sefer işsizlik maaşı müracaatında bulunanların sayısı 21 Aralık ile biten haftada 219 bine düşerek piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti.
Devam eden işsizlik maaşı müracaat sayısı ise 1 milyon 910 bin ile Kasım 2021’den bu yana en yüksek düzeyine ulaşırken, kelam konusu datalar iş gücü piyasasının soğumasına rağmen hala gücünü koruduğuna işaret etti.
Noel tatilinin takip edildiği haftada, altının ons fiyatı geçen hafta yüzde 0,1 düşüşle 2 bin 622 dolardan alıcı buldu.
Fed’in gevşeme sürecinin uzayacağına yönelik sinyalleri sonrası tahvil faizlerindeki yükseliş eğilimi dikkatleri çekerken, mayıs ayından bu yana en yüksek düzeyini kaydeden ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,62 düzeyine çıktı.
Dolar endeksi hafta içinde 108,3’e çıkararak yaklaşık 2 yılın en yüksek düzeyine yakın seyretmeye devam ederken, haftayı 108,0 düzeyinden tamamladı.
Brent petrol ise haftalık bazda yüzde 1 artarak 73,4 dolar düzeyinde dengelendi.
NEW YORK BORSASI OLUMLU SEYRETTİ
Bu gelişmelerle, haftalık bazda Nasdaq endeksi yüzde 0,76, Dow Jones endeksi yüzde 0,35 ve S&P 500 endeksi yüzde 0,67 kıymet kazandı.
Analistler, süreç hacminin gelecek haftaki yeni yıl tatilinin de tesiriyle 6 Ocak’a kadar düşük seyretmesinin beklendiğini, piyasalar için birinci kıymetli odak noktasının 10 Ocak’ta açıklanacak istihdam raporu olacağını aktardı.
Pazartesi bekleyen konut satışları ve Dallas Fed imalat aktivite endeksi, perşembe haftalık işsizlik maaşı müracaatları, imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) ve cuma günü ISM imalat sanayi PMI bilgileri takip edilecek.
Yılbaşı tatili sebebiyle gelecek hafta çarşamba günü ABD piyasalarında süreç gerçekleşmeyecek.
AVRUPA BORSALARINDA MÜSPET SEYİR
Geçen hafta Avrupa borsalarında Noel tatili sebebiyle salı günü birçok endekste, çarşamba ve perşembe günü ise tüm endekslerde süreç gerçekleşmezken, haftalık bazda müspet bir seyir izlendi.
Avrupa yılı resesyon telaşlarıyla tamamlamaya hazırlanırken, bu hafta açıklanacak imalat sanayi PMI datalarından alınan sinyallerin bölge ülkelerinin ekonomileri hakkında daha çok bilgi vermesi bekleniyor.
Bu gelişmelerle haftalık bazda İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,81, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 1,11, İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 1,17 ve Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,50 yükseldi
Gelecek hafta perşembe günü Almanya ve Avro Bölgesinde imalat sanayi PMI dataları, cuma günü ise Almanya’da işsizlik oranı takip edilecek.
Yılbaşı tatili sebebiyle 31 Aralık salı günü İngiltere’de borsalar erken kapanacak, Almanya, Fransa ve İtalya’da süreçler gerçekleşmeyecek. 1 Ocak Çarşamba günü ise bölge genelinde tüm endeksler kapalı olacak.
ASYA BORSALARI ALICILI SEYRETTİ
Asya piyasaları geçen haftayı alıcılı bir seyirle tamamlarken, bölgedeki hisse piyasalarındaki süreç hacmi Noel tatili sebebiyle hudutlu kaldı.
2024 yılının son günlerine yaklaşılırken, yeni ABD’de idaresinin uygulayacağı iktisat ve ticaret siyasetleri Asya bölgesindeki ülkelerin odağında kalmayı sürdürüyor.
Analistler, ABD’nin Çin’e uygulayacağı mümkün tarife artışlarının imalat sanayi ve ihracat oranları üzere değerli makroekonomik göstergeler üzerinde tesirli olmasının beklendiğini kaydederek, ticaret savaşlarının tekrar canlanma riskinin yatırımcıları temkinli davranmaya teşvik ettiğini söyledi.
Öte yandan, Japon iktisadında güç kazanan enflasyon ülke gündemindeki yerini koruyor.
Japonya Merkez Bankası (BoJ) Başkanı Kazuo Ueda geçen hafta yaptığı açıklamada iktisat ve fiyat görünümüyle ilgili belirsizliğin yüksek olduğunu tabir ederek, “Para siyasetini çok gevşek bırakmak BoJ’un, faiz oranlarını keskin bir formda yükseltmeye zorlayabilir. Bu da uzun vadede kalıcı ekonomik büyüme için olumsuz olacaktır.” dedi.
Bölgede bu hafta açıklanan datalara nazaran, aralık ayına ait Tokyo Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), varsayımları geride bırakarak yıllık bazda yüzde 3 arttı.
Analistler, Tokyo TÜFE’nin içinde bulunulan aya yönelik bilgi vermesi ve Japonya’nın en büyük kentinin ölçümleri olması sebebiyle yakından takip edildiğini vurgulayarak, güçlenen Tokyo enflasyonunun ülkedeki makroekonomik durum hakkından öncü bilgi sağladığını belirtti.
Bunlara ek olarak, geçen hafta Japon yeninin dolar karşısındaki bedel kaybı dikkati çekerken, Japon yenindeki zayıflık ülkedeki ihracatçıların çıkarlarını artıracağına yönelik beklentilerle ülke hisse piyasalarını destekliyor.
Ülke para ünitesindeki seyir yetkililerin de odağında yer alırken, Maliye Bakanı Katsunobu Kato, geçen hafta yaptığı açıklamada, yendeki harekete ait “Japon hükümeti çok hareketlere karşı uygun tedbirleri alacaktır.” tabirini kullandı.
Söz konusu açıklama sonrası yende hudutlu da olsa toparlanma görülürken dolar/yen paritesi 157,9 ile temmuz ayından bu yana en yüksek düzeyine yakın seyretmeye devam ediyor.
Bunların yanı sıra, Dünya Bankası, Çin iktisadının büyüme beklentilerini bu yıl ve gelecek yıl için üst istikametli revize etti. Bankadan açıklanan raporda, ülke iktisadının 2024’te yüzde 4,9 ve 2025’te 4,5 büyümesinin beklendiği kaydedildi.
Güney Kore’de ise devam eden siyasal belirsizliklerin tesiriyle risk algısı yüksek kalmayı sürdürüyor.
Bu gelişmelerle, haftalık bazda Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 4,08, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1,87 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,95 yükseldi. Güney Kore’de Kospi endeksi ise yatay seyretti.
Gelecek hafta salı günü Çin’de imalat sanayi ve hizmet dalı PMI bilgileri, perşembe günü Caixin imalat sanayi PMI dataları takip edilecek.
Hong Kong’da salı günü erken kapanış yapılacak. Japonya’da salı gününden hafta sonuna kadar tatil sebebiyle piyasalar kapalı olacak. Güney Kore’de salı gününden itibaren olmak üzere 1 Ocak’ta ise bölge genelinde borsalarda süreçler gerçekleşmeyecek.
YURT İÇİNDE GÖZLER ENFLASYON VERİLERİNDE
Yurt içinde geçen hafta yükseliş eğilimi öne çıktı. Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi haftayı yüzde 3,09 kıymet kazanarak 10.025,47 puandan tamamlarken, gelecek hafta açıklanacak aralık ayı enflasyon dataları yatırımcıların odağında yer alıyor.
Geçen hafta Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), yaklaşık iki yıl ortadan sonra siyaset faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını indirerek 250 baz puan düşürdü ve yüzde 47,50’ye çekti.
Merkez Bankasının gecelik vadede borçlanma ve borç verme oranlarının bir hafta vadeli repo ihale faiz oranına kıyasla -/+ 150 baz puanlık bir marj ile belirlenmesine karar verildiği belirtilen duyuruda, “Enflasyonun ana eğilimi kasım ayında yataya yakın seyretmiştir.” sözleri kullanıldı.
Bunlara ek olarak, Merkez Bankası, 2025 yılı takvimini internet sitesinde yayımladı. Yayımlanan takvime nazaran gelecek yıl 8 PPK toplantısı gerçekleştirecek Banka, 8 PPK toplantı özeti, 4 enflasyon raporu ve 2 finansal istikrar raporu açıklayacak.
Açıklanan takvime nazaran gelecek yılın birinci para siyaseti kararı 23 Ocak 2025’te verilecek.
Ayrıca, TCMB, para siyaseti, makroihtiyati çerçeve, Türk lirası ve döviz likiditesi idaresine ait kamuoyuyla paylaşılan duyuruların bağlantının değerli ögelerini oluşturduğunu belirterek, düzenlemelerde sadeleşme adımlarına 2025 yılında da devam edilmesinin ve yıl içerisinde Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) uygulamasının sonlandırılmasının planlandığını duyurdu.
Bu gelişmelerin yanı sıra Bankadan yapılan açıklamada döviz kurlarının düzeyine ait rastgele bir gayesi olmadığı ve kurların seviyesini ya da istikametini belirleme maksadıyla rastgele bir döviz alım-satım süreci yapılmayacağı bildirildi.
Geçen hafta ayrıyeten, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, asgari fiyatın 2025 yılı için net 22 bin 104 lira olarak belirlendiğini bildirdi.
Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.100 ve 10.200 puanın direnç, 9.900 ve 9.700 düzeylerinin dayanak pozisyonunda olduğunu tabir etti
Öte yandan Dolar/TL, haftayı bir evvelki kapanışın yüzde 0,3 altında 35,0849’dan kapattı.
Çarşamba günü yılbaşı tatili sebebiyle piyasalar kapalı olacak.
Yurt içinde pazartesi günü ekonomik itimat endeksi, salı günü aylık para ve banka istatistikleri ile dış ticaret istikrarı, perşembe günü imalat sanayi PMI ve cuma günü enflasyon bilgileri takip edilecek.