Donald Trump Amerika’nın yayılmacı siyasetini tekrar uyandırmaya başladı. 2017 yılında Amerika’nın 45. Başkanı olan ve 2021 yılında koltuğu Joe Biden’e devreden Trump 2024 seçimlerini kazanarak ABD’nin 47. Başkanı seçildi.
Trump başkanlık koltuğuna oturmadan evvel eyaletlerde dolaşarak seçim vaatlerini açıklamış ABD’nin Ortadoğu’da yaşanan tansiyonlar ve Suriye’deki krizden uzak durması gerektiğini lisana getirmiş, bölgedeki 2000 askerinin geri çekmek istediğini belirtmişti.
Trump ülkesinde yaşanan yasadışı göç ve uyuşturucu ticaretine ait artan sıkıntılara da tahlil bulacağının kelamını vererek şaşırtan bir açıklamada bulundu. Trump Kanada ve Meksika’dan gelen göç ve uyuşturucu ticaretine tahlili komşu ülkeleri satın almakta buldu.
TRUMP KANADA TOPRAKLARINA GÖZ DİKTİ
Trump Başkanlık koltuğuna geçmek için yemin etmeden evvel tüm dünyanın dikkatini çekmeyi başardı. Seçim kampanyalarında ABD iktisadı ve hudut güvenliği meselesini sık sık gündeme getiren Trump komşu ülkeleri Meksika ve Kanada’dan gelen uyuşturucu ve göçler nedeniyle yüzde 25 ek vergi uygulayacağını açıklamıştı.
Kanada Başkanı Justin Truedeau ve Meksika Lideri Sheinbaum Trump’ın telaffuzları sonrasında bir ortaya gelmiş yeni bir taktik uygulayarak 1994 yılında yürürlüğe giren NAFTA’yı (Kuzey Amerika Özgür Ticaret Antlaşması) yine müzakere edilebileceğini açıklamıştı.
KANADA’NIN 51’İNCİ EYALET OLMASINI İSTEDİ
Donald Trump geçtiğimiz aylarda kendisine ilişkin olan Truth Social üzerinden Kanada hükümetine atıfta bulunarak, “Neden kimse Kanada’ya her yıl 100 milyar dolar (3,5 trilyon Türk Lirası) aktardığımıza yanıt veremiyor?” paylaşımında bulunmuş, Kanada ile bir arada Çin ve Meksika üzere ülkelere gümrük vergisi uygulama planına ait, “Sonucu herkes için sahiden mükemmel olacak gümrük tarifeleri ve ticaret konusundaki derinlemesine görüşmelerimize devam edebilmek için valiyi yakında tekrar görmeyi dört gözle bekliyorum” demişti.
Trump bu açıklamalarının akabinde 29 Kasım Cuma günü bir ortaya gelmiş, toplumsal medya hesabında ise, Kanada Başkanı Truedeau ile görüşmesine değinerek, “Büyük Kanada Eyaleti Valisi Justin Trudeau ile akşam yemeği yemekten memnuniyet duydum’’ demişti. Trump 18 Aralık günü yaptığı paylaşımda ise ‘Kanada’nın 51. Eyalet olması’ teklifinde bulunmuştu. Trump askeri harcamalar ve vergiden muhaf tutacağının garantisini de vererek hiçbir delil sunmadan Kanadalıların da Amerika’ya bağlanmak istediğini yazmıştı.
KANLA DEĞİL PARAYLA SATIN ALINAN TOPRAKLAR
Kanada Başbakanı, Trump’ın sözlerinin latifeden ibaret olduğunu söyledi lakin Amerika yayılmacı siyaseti ile birlikte toprak ilhakı ve satın almaları ile biliniyor.
ABD topraklarına en son 1898 yılında Hawaii ilhak edilmiş 1959 yılında ise Amerika’nın modülü haline gelmişti.
ABD’nin 49. Eyaleti Alaska’da Rusya’dan satın alınmış ve 1959 yılında ABD’nin eyaletleri arasın girmişti.
1848 yılında Amerika ile Meksika ortasında yaşanan savaş sonrasında ise New Mexico eyaleti ele geçirilmiş ve 1912 yılında 472inci eyaleti olmuştu.
Arizona, Lousiana ve Kaliforniya eyaletleri de para karşılığı ve Meksika savaşından sonra ABD’ye geçmişti.
PANAMA KANALI’NA GÖZ DİKTİ
Trump son olarak ise Panama Kanalı’nın ABD gemilerine uygulanan geçiş maliyetlerinin çok yüksek olduğunu söyleyerek Panama ve Çin bağlarından bahsederek kanalın ABD’nin denetim altına alınabileceğini söyledi.
Trump’ın açıklamalarından sonra ise birçok ülke ve ABD’deki kuruluşlar açıklamaları reddederek Panama’nın yanında olduklarını belirtmişti. Panama Devlet Başkanı Murillo açıklama yaparak, “Yasa dışı göç, uyuşturucu kaçakçılığı ve organize kabahat üzere öncelikli konularımız var. Diyaloğa her vakit açık bir ülkeyiz. Lakin, vatan her şeyden evvel gelir ve bu sıkıntı asla pazarlık konusu olamaz” demişti.
Trump’ın seçilir seçilmez Amerika’nın yayılmacı siyaset tarihini yine uyandırması ile birlikte Panama açıklamaları ve yapılan milletlerarası mutabakatları ihlal ettiği gerekçesiyle tenkitlere neden olmaya başladı.
DANİMARKA’DAN GRÖNLAND’I İSTEDİ
Trump Kanada ve Panama’ya sahip olmak istemesi sonrasında bölge ülkelerini kızdıran bir açıklama daha yaparak bu sefer de Grönland’a sahip olmak istediğini söyledi.
2017 yılındaki birinci başkanlığı devirlerinde Trump, Danimarka Krallığı özerk bölgesi olan Grönland’ı satın almak istediğini söylemiş lakin bu istediği reddedilmişti.
TRUMP’IN OĞLUNDAN MANİDAR PAYLAŞIM
Donald Trump’ın oğlu Eric Trump ise toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımda Trump’ın istediği ülkeleri bir alışveriş sepeti içerisine yerleştirdiği paylaşımı dünyada büyük yankı uyandırmıştı.
GRÖNLAND’IN STRATEJİK EHEMMİYETİNİN FARKINDA
ABD’nin bu isteğinin gerçekleşme ihtimali mümkün görünmese de Amerika yayılmacı siyasetlerine başladı. Rakipleri Çin ve Rusya’nın bölgedeki fırsatları ve yeni ticaret yollarına hakim olması bölgedeki güç kaynaklarının ehemmiyeti artarken Amerika Grönland’ı ABD topraklarına dahil etmek istiyor. Amerika’nın Grönland adasında Thule Hava Üssü’nün olmasının yanı sıra bölgenin Rusya’ya olan yakınlığı ile stratejik pozisyonu öne çıkıyor.
‘SATILIK DEĞİLİZ’
Ancak Grönland Özerk İdare Başbakanı Mute Egede ise ‘satılık değiliz’ açıklaması yaparak, “Grönland bizimdir. Biz satılık değiliz ve hiçbir vakit da satılık olmayacağız” dedi.
GRÖNLAND TRUMP’IN AÇIKLAMALARI SONRASINDA HAREKETE GEÇTİ
Donald Trump’ın sert telaffuzları sonrasında Danimarka Arktik topraklarında savunmayı arttırmak için harekete geçerek bölgeye 1,5 milyar dolarlık yatırım yapacağını açıkladı. Bölgeye birçok askeri gereç gönderileceğini ve Grönland Havaalanının F-35 savaş uçaklarının kullanımına uygun hale getirilmesi için çalışma yapılacağı açıklandı.
Danimarka Savunma Bakanı Troels Lund Poulsen ise alınan kararın ABD ile tıpkı vakte denk gelmesine tesadüf diyerek, “Uzun yıllardır Arktik’e kâfi yatırım yapmadık, artık daha güçlü bir varlık göstermeyi planlıyoruz” dedi.
ORTA DOĞU’DAN SONRA AMERİKA KITASINA GÖZ DİKTİ
Trump kendisinden zayıf gördüğü ülkelere ruhsal baskı uygularken ABD’yi yeni savaşlara sokmak istememiş, Kuzey Kore, Suriye ve İran üzere ülkelere ait açıklamalarıyla savaşa sürükleyen taktikler uygulamıştı. 2001 yılından 2021 yılına kadar ise ABD güçlerinin Afganistan’dan çekilme süreci tamamlanmış ve bölgeden ayrılmıştı.
Ancak Trump yeni başkanlık periyodunda ise kıtasına uzak olan ülkelerle olan meselelere odaklanmaktan geri durarak bu kere de bölgesinde bulunan Kanada, Panama üzere ülkeler ortasında krize neden olacak açıklamalarda bulunmaya başladı. Trump Amerika’nın parayla ve siyasi denetimlerle ele geçirdiği ülkelere yenisini eklemesi muhtemel ise 2017 yılından beri gündeminde tutmakta.